اگر پیامک «هدیه ۴ میلیونی شب یلدا» یا «جایزه ویژه یلدا» برایتان آمده، گولش را نخورید؛ این پیامها پوششی برای نصب بدافزار روی گوشی و خالی کردن حساب بانکی شما هستند.
در آستانه شب یلدا، کلاهبرداران سایبری دوباره فعال شدهاند و با ارسال پیامکهایی وسوسهانگیز مثل «برای شب یلدا نفری ۴ میلیون واریز میکنند، روی لینک بزن تا جا نمونی»، سعی میکنند کاربران را به دام فیشینگ و نصب بدافزار روی تلفن همراهشان بیندازند.
این پیامکها هیچ ارتباطی با نهادهای رسمی، بانکها یا طرحهای حمایتی ندارند و تنها هدفشان دسترسی به اطلاعات شخصی و بانکی و در نهایت، سرقت موجودی حساب شماست.
سناریوی کلاهبرداری؛ از یک پیامک جذاب تا سرقت تمام موجودی حساب
فرآیند این نوع کلاهبرداری به ظاهر ساده اما در عمل بسیار خطرناک است:
ارسال پیامک وسوسهانگیز
ابتدا پیامکی با مضمون هدیه ۴ میلیونی، جایزه شب یلدا، کمک معیشتی یا تخفیف ویژه برای شما ارسال میشود. در انتهای پیام هم یک لینک قرار دارد که از شما میخواهد برای ثبتنام یا دریافت هدیه، روی آن کلیک کنید.
کلیک روی لینک و نصب بدافزار
بعد از کلیک روی لینک، یک صفحه جعلی باز میشود یا فایلی برای دانلود به شما پیشنهاد میشود. در پشتصحنه، بدافزاری روی گوشی نصب میشود که به اطلاعات حساس شما دسترسی پیدا میکند؛ از جمله:
پیامکها (برای خواندن رمزهای پیامکی و رمز پویا)
فهرست مخاطبان
گالری تصاویر
اطلاعات ورود به حسابهای بانکی و اپلیکیشنهای مالی
خالی شدن حساب در چند ثانیه
بعد از نصب بدافزار، کلاهبرداران میتوانند با استفاده از رمزهای شما، وارد اینترنت بانک یا همراه بانک شده و تمام موجودی حساب را به حسابهای دیگر انتقال دهند؛ بدون اینکه متوجه شوید چه اتفاقی افتاده است.
چرا پیامک ممکن است از شماره آشنا ارسال شود؟
یکی از دلایلی که این نوع کلاهبرداری خطرناکتر میشود، این است که پیامک آلوده گاهی از شماره یک دوست، همکار یا یکی از اعضای خانواده برای شما ارسال میشود.
وقتی گوشی یک نفر هک میشود، بدافزار به مخاطبین او دسترسی پیدا کرده و بهصورت خودکار همان لینک آلوده را برای تمام شمارههای ذخیرهشدهاش ارسال میکند. به همین دلیل، قربانیان بعدی وقتی نام فرستنده را میبینند، راحتتر فریب میخورند.
نکته مهم:
حتی اگر پیامک را از یک شماره آشنا دریافت کردید، تا وقتی از صحت آن مطمئن نشدهاید، هرگز روی لینک داخل پیام کلیک نکنید.
پیامک معتبر چه ویژگیهایی دارد؟
برای تشخیص پیامک واقعی از جعلی، به این موارد توجه کنید:
- پیامکهای رسمی بانکها و سازمانها همیشه از طریق سرشمارههای مشخص و معتبر ارسال میشوند، نه از یک شماره موبایل معمولی.
- اگر پیامک از یک شماره شخصی برایتان آمده و داخل آن لینک وجود دارد، باید از همان ابتدا به آن مشکوک شوید.
- هیچ سازمان رسمی، بدون ثبت درخواست شما، برایتان لینک دریافت هدیه یا جایزه نقدی ارسال نمیکند.
- ادعاهایی مثل «فقط تا چند ساعت فرصت داری»، «همین الان ثبتنام کن تا جا نمونی» و… معمولاً نشانه تلاش برای فریب و ایجاد حس عجله است.
اگر روی لینک کلیک کردیم یا گوشی مشکوک شد، چه کار کنیم؟
اگر روی لینک چنین پیامکی کلیک کردید یا احساس کردید تلفن همراهتان رفتار غیرعادی دارد (کند شدن، روشن و خاموش شدن ناگهانی اینترنت، ارسال پیام بدون اطلاع شما و…)، سریع اقدام کنید:
- گوشی را فوراً روی حالت پرواز (Airplane Mode) بگذارید
با این کار، دسترسی اینترنت و شبکه قطع شده و ارتباط بدافزار با سرور کلاهبرداران تا حد زیادی متوقف میشود. - در اولین فرصت به پلیس فتا مراجعه کنید
موضوع را به صورت حضوری گزارش دهید تا راهنمایی تخصصی دریافت کنید و در صورت امکان، جلوی ادامه سوءاستفاده گرفته شود. - رمزهای بانکی و دسترسیهای مالی را تغییر دهید
بعد از ایمنسازی دستگاه، تمام رمزهای مرتبط با:- اینترنت بانک
- همراه بانک
- رمز دوم پویا
- درگاههای پرداخت و کیفپولهای دیجیتال
را تغییر دهید.
- گوشی را اسکن یا در صورت لزوم ریست کنید
بهتر است گوشی توسط کارشناس مطمئن بررسی شود. در موارد شدید، ریست فکتوری (بازگشت به تنظیمات کارخانه) میتواند تنها راه مطمئن برای حذف کامل بدافزار باشد.
توصیههای پیشگیرانه برای شب یلدا و بعد از آن
برای اینکه شما و اطرافیانتان قربانی کلاهبرداری پیامکی شب یلدا نشوید، این نکات را جدی بگیرید:
- روی هیچ لینک ناشناس در پیامک، واتساپ، تلگرام، اینستاگرام و… کلیک نکنید؛ مخصوصاً اگر موضوع پیام، هدیه نقدی، یارانه، جایزه، قرعهکشی یا تخفیف ویژه باشد.
- اپلیکیشنها را فقط از فروشگاههای معتبر (مثل مارکتهای شناخته شده یا استورهای رسمی سیستمعامل) دانلود کنید.
- آدرس اینترنت بانک و اپلیکیشنهای بانکی را خودتان در مرورگر وارد کنید و از لینکهای ارسالشده در پیامها یا کانالها استفاده نکنید.
- همیشه رمزهای قوی و غیر قابل حدس انتخاب کنید و در فواصل زمانی منظم آنها را تغییر دهید.
- در صورت دریافت پیام مشکوک، آن را با دیگر اعضای خانواده و دوستان خود به اشتراک نگذارید و از آنها هم بخواهید روی لینک کلیک نکنند.
جمعبندی از دیدگاه فارسیوب
پیامک هدیه ۴ میلیونی شب یلدا، هیچ هدیهای برای شما ندارد؛ پشت این پیامکها، تنها یک سناریوی حرفهای برای سرقت اطلاعات و موجودی حساب بانکی شماست.
هوشیاری و دقت شما مهمترین سد دفاعی در برابر این نوع کلاهبرداریهاست. هر لینک ناشناسی را یک تهدید بالقوه در نظر بگیرید و اجازه ندهید یک کلیک، یلدای شیرینتان را به یک تجربه تلخ بانکی تبدیل کند.
