مجلس شورای اسلامی در نشست علنی چهارشنبه، ۱۲ آذر ماه ۱۴۰۴، اصلاحات مهمی در خصوص قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و قانون مدنی تصویب کرد که یکی از اصلیترین تغییرات مربوط به مهریه و ضمانتهای کیفری آن است. با این اصلاحات، سقف مهریه برای محکومیتهای کیفری تعیین شد و تغییرات مهمی در نحوه اجرای آن به وجود آمد.
تغییرات در قانون مهریه: حبس دیگر وجود ندارد!
طرح اصلاح قانون مهریه که با ۱۷۷ رأی موافق و ۴۳ رأی مخالف در مجلس تصویب شد، به طور خاص بر حبس برای مهریههای سنگین تاثیر میگذارد. در این اصلاحات جدید، سقف ضمانت کیفری برای مهریه تا ۱۴ سکه تعیین شده است. این بدان معناست که اگر مهریه یک زن تا این میزان باشد، ضمانت اجرایی آن به صورت نظارت الکترونیکی جایگزین حبس میشود.
جزئیات جدید در نحوه اجرای محکومیتهای مالی
- تبصره ۳: حبس دیگر فقط شامل نگهداری در زندان نخواهد بود؛ بلکه اکنون میتوان از نظارت سامانههای الکترونیکی نیز برای محکومان به دیون مالی مانند مهریه استفاده کرد. (vokalapress.ir)
- تبصره ۴: در صورتی که محکومٌعلیه برای بدهیهایی مانند مهریه، دیه یا خسارات ناشی از جرائم غیرعمدی مالی دریافت نکرده باشد، تنها نظارت الکترونیکی اعمال خواهد شد.
- تبصره ۵: اجرای نظارت الکترونیکی در خصوص رد مال در محکومیتهای کیفری، تابع شرایط مقرر در قانون مجازات اسلامی خواهد بود.
- تبصره ۶: آییننامه اجرایی این اصلاحات توسط وزارت دادگستری و با همکاری سازمان زندانها تهیه خواهد شد.
چه تاثیری دارد؟
با تصویب این اصلاحات، حبس برای مهریههای سنگین که در گذشته مشکلات زیادی برای زوجین ایجاد میکرد، به شدت کاهش مییابد. از این پس، برای مهریههای تا ۱۴ سکه، زندان حذف شده و به جای آن، از نظارت الکترونیکی استفاده میشود. این تغییرات نشاندهنده حرکت به سوی مدیریت بهتر محکومیتها و کاهش تعداد زندانیان برای بدهیهای مهریه است.
پیشنهادهای جدید در خصوص پرداخت مهریه
در صورت تعیین مهریه بیشتر از ۱۴ سکه، فقط توان مالی زوج (ملائت) برای پرداخت مازاد مهریه بررسی خواهد شد و ضمانت کیفری در این موارد اعمال نخواهد شد. این تغییرات باعث میشود که زوجها تنها در صورت توانایی مالی مجبور به پرداخت مازاد مهریه شوند.
مزایای اصلاحات جدید در قانون مهریه
- کاهش فشار بر زندانها: با حذف حبس برای مهریههای سنگین، بار قضائی و زندانیان کاهش مییابد.
- شفافیت بیشتر: این اصلاحات موجب شفافسازی بیشتر در نحوه پرداخت مهریه و اجرای حکمها میشود.
- تسهیل فرآیند اجرای محکومیتها: استفاده از نظارت الکترونیکی به جای حبس، فرآیند اجرای محکومیتهای مالی را سریعتر و آسانتر میکند.
نقد و بررسی
- با وجود مزایای فراوان این اصلاحات، برخی از منتقدان اعتقاد دارند که تغییرات ایجاد شده بیشتر به نفع زوجها است و ممکن است به نوعی حقوق زنان را تحت تاثیر قرار دهد. برخی معتقدند که با وجود حق مطالبه مهریه، اجرای این قانون میتواند از توان مالی زوجها در پرداخت مهریههای بالاتر بکاهد. (asriran.com)
نتیجهگیری از دیدگاه فارسی وب
این اصلاحات در قانون مهریه و نحوه اجرای محکومیتهای مالی میتواند راهی جدید برای کاهش بار زندانیان و مدیریت بهینه محکومیتها باشد. از طرفی، تصویب سقف ۱۴ سکه برای مهریه و حذف حبس برای مهریههای سنگین، نظام قضائی را شفافتر و کارآمدتر خواهد کرد. این تغییرات ممکن است برای برخی افراد مثبت و برای برخی دیگر نگرانکننده باشد. در هر صورت، مهم این است که حق مطالبه مهریه برای زنان همچنان محفوظ است و زوجها باید توان مالی خود را در پرداخت مهریههای بالاتر در نظر بگیرند.
