در دنیای امروز، دسترسی به فناوری و ارتباطات از سنین پایین برای بسیاری از کودکان و والدین اهمیت پیدا کرده است. یکی از موضوعات مرتبط با این حوزه، سن قانونی برای دریافت سیم‌کارت است. قوانین و مقررات مربوط به این موضوع در کشورهای مختلف متفاوت است و در ایران نیز شرایط خاصی برای ثبت‌نام و استفاده از سیم‌کارت برای کودکان وجود دارد. در این مقاله، به بررسی سن قانونی برای دریافت سیم‌کارت در ایران، دلایل این محدودیت‌ها و نکات مهم برای والدین می‌پردازیم.
در ایران، بر اساس قوانین سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری)، افراد برای خرید و ثبت سیم‌کارت به نام خود باید حداقل 15 سال سن داشته باشند. این قانون به منظور جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و حفاظت از کودکان در فضای دیجیتال وضع شده است. با این حال، کودکان زیر 15 سال نیز می‌توانند از سیم‌کارت استفاده کنند، اما این سیم‌کارت باید به نام والدین یا سرپرست قانونی آن‌ها ثبت شود. این بدان معناست که مسئولیت قانونی استفاده از سیم‌کارت بر عهده والدین خواهد بود.
یکی از دلایل اصلی این محدودیت سنی، نگرانی‌های امنیتی و اخلاقی است. کودکان ممکن است به دلیل ناآگاهی، در معرض مخاطراتی مانند کلاهبرداری‌های تلفنی، دسترسی به محتوای نامناسب یا ارتباطات غیرایمن قرار گیرند. علاوه بر این، ثبت سیم‌کارت به نام افراد زیر 15 سال می‌تواند مشکلات حقوقی برای اپراتورها ایجاد کند، زیرا کودکان از نظر قانونی مسئولیت کامل اعمال خود را بر عهده ندارند. به همین دلیل، اپراتورهای مخابراتی مانند همراه اول، ایرانسل و رایتل، هنگام ثبت سیم‌کارت، مدارک شناسایی معتبر مانند شناسنامه یا کارت ملی را بررسی می‌کنند.
برای والدینی که قصد دارند برای فرزند زیر 15 سال خود سیم‌کارت تهیه کنند، چند نکته مهم وجود دارد. ابتدا، بهتر است از بسته‌های اینترنتی محدود و کنترل‌شده استفاده کنند تا بتوانند بر فعالیت‌های آنلاین فرزندشان نظارت داشته باشند. همچنین، فعال کردن قابلیت‌هایی مانند فیلترینگ محتوا و محدود کردن تماس‌ها می‌تواند به افزایش امنیت کمک کند. آموزش سواد دیجیتال به کودکان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است تا آن‌ها بتوانند از فناوری به‌صورت مسئولانه استفاده کنند.
در برخی کشورها، قوانین متفاوتی برای دریافت سیم‌کارت وجود دارد. برای مثال، در انگلستان، کودکان از 11 سالگی می‌توانند با رضایت والدین سیم‌کارت داشته باشند، در حالی که در آمریکا هیچ محدودیت سنی قانونی وجود ندارد، اما والدین معمولاً تصمیم‌گیرنده هستند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تأثیر فرهنگ و سیاست‌های هر کشور بر قوانین مربوط به فناوری است.
در نهایت، تعیین سن مناسب برای دریافت سیم‌کارت به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله بلوغ فکری کودک، نیازهای ارتباطی او و سطح نظارت والدین. اگرچه قانون ایران حداقل سن 15 سال را تعیین کرده، اما والدین باید با دقت و آگاهی، زمان مناسب برای دسترسی فرزندانشان به سیم‌کارت و خدمات مخابراتی را انتخاب کنند. این تصمیم می‌تواند به حفظ امنیت و سلامت دیجیتال کودکان کمک کند.
