خلاصه سریع
- مودم را از کف زمین، پشت تلویزیون و داخل کمد فلزی دور کنید؛ در ارتفاع ۱.۲ تا ۱.۸ متر و تقریباً مرکز خانه بگذارید.
- در فاصله نزدیک از ۵ گیگاهرتز و در فاصله دور از ۲.۴ گیگاهرتز استفاده کنید.
- کانالهای شلوغ را عوض کنید (در ۲.۴: یکی از 1 یا 6 یا 11 — در ۵: یکی از 36، 40، 44، 48).
- گوشی را یکبار قطع و وصل کنید، شبکه را Forget کنید و دوباره وصل شوید.
- آداپتور برق مودم را سالم و اصلی نگه دارید؛ ریستفکتوری آخرین راه است.
چرا آنتن وایفای ضعیف میشود؟
اول باید دلایلش رو بدونید :
- موانع ساختمانی: دیوارهای بتنی، آجر فشرده، آینه و کمدهای فلزی سیگنال را تضعیف میکنند.
- تداخل فرکانسی: مودمهای همسایه، مایکروویو، بلوتوث، دوربینهای وایرلس، تلفنهای بیسیم قدیمی.
- تنظیمات نادرست مودم: کانال نامناسب، پهنای باند اشتباه، روشن بودن WPS یا رمزگذاری ضعیف.
- انتخاب باند نامتناسب: ۲.۴ گیگاهرتز برد بیشتر ولی سرعت کمتر؛ ۵ گیگاهرتز سریعتر ولی با برد کمتر.
- فرسودگی مودم یا آداپتور برق؛ گرمای بیش از حد.
- شلوغی شبکه: دستگاههای زیاد یا دانلودهای سنگین در پسزمینه.
راهکارهای سریع روی گوشی
- روشن/خاموش کردن وایفای و حالت هواپیما برای تازهسازی اتصال.
- فراموش کردن شبکه (Forget) و اتصال مجدد؛ گاهی کش تنظیمات مشکلساز است.
- انتخاب دستی باند: نزدیک مودم روی ۵ گیگاهرتز، دورتر روی ۲.۴ گیگاهرتز.
- خاموش کردن «صرفهجویی باتری» برای وایفای در برخی گوشیها که قدرت آنتن را محدود میکند.
- بهروزرسانی سیستمعامل و تنظیم APN/Network در صورت اختلالات عمومی.
- بستن اپهای دانلود/استریم پسزمینه که پینگ و سرعت را میبلعند.
تنظیمات مؤثر مودم/روتر
- جایگذاری درست: وسط خانه، دور از دیوار بیرونی، روی طبقه یا شلف، نه کنار آکواریوم/مایعات.
- تغییر کانال:
- در باند ۲.۴ گیگاهرتز یکی از کانالهای 1 یا 6 یا 11 را انتخاب کنید.
- در باند ۵ گیگاهرتز یکی از 36، 40، 44، 48 را بگذارید.
- پهنای باند:
- ۲.۴ گیگاهرتز را روی 20MHz بگذارید تا تداخل کمتر شود.
- ۵ گیگاهرتز را روی 80MHz (یا 40MHz اگر نویز زیاد است).
- امنیت: WPA2 یا WPA3 را فعال و WPS را خاموش کنید (پایداری و امنیت بهتر).
- نام شبکهها: برای هر باند نام جدا بگذارید تا گوشی راحتتر بین ۲.۴ و ۵ جابهجا شود.
- بهروزرسانی Firmware مودم: نسخه جدید اغلب پایداری و مدیریت کانال را بهتر میکند.
- ریبوت زمانبندیشده هفتگی: برخی مودمهای خانگی با یک ریست دورهای پایدارتر میشوند.
- بررسی آداپتور برق: آداپتور غیراصلی یا ضعیف، نویز و قطعی ایجاد میکند.
چیدمان بهینه در آپارتمانهای ایرانی
- در خانههای کشیده (راهرویی)، مودم را نزدیک میانه راهرو بگذارید تا اتاقهای دو سر پوشش بگیرند.
- اگر آشپزخانه وسط خانه است، مودم را از مایکروویو، یخچال و بدنههای فلزی دور کنید.
- آینهکاری و کمدهای آینهای میتوانند سیگنال را بازتاب و تضعیف کنند؛ مودم را روبهروی آنها نگذارید.
- در منزل دوبلکس، مودم را طبقهای بگذارید که بیشترین استفاده همانجاست و نزدیک راهپله تا طبقه دیگر هم سهم ببرد.
چه زمانی سراغ تقویتکننده یا Mesh برویم؟
- وقتی دو یا سه دیوار ضخیم بین مودم و اتاقهاست.
- وقتی خانه بیش از ۱۲۰–۱۵۰ متر است یا پلان L/U شکل دارد.
- اگر در اتاقها پینگ بالا و پرش اتصال دارید.
- ترتیب اولویت هزینهای: جابهجایی درست مودم → یک اکسسپوینت یا تکرارکننده سیمی (Ethernet Backhaul) → سیستم Mesh دوبانده/سهبانده.
نکته: اگر امکانش هست، بین مودم و نود Mesh کابل اترنت بکشید تا تضعیف بیسیم کم شود.
مدیریت تداخل و شلوغی
- دستگاههای پرمصرف (دانلود، استریم 4K، گیم) را به ۵ گیگاهرتز وصل کنید.
- مهمانها را به شبکه Guest ببرید تا هم امنیت بالا برود هم مدیریت ترافیک سادهتر شود.
- برای IPTV داخلی برخی اپراتورها، بهتر است از اتصال سیمی استفاده کنید.
- اگر همسایهها زیادند، هر چند ماه یکبار کانالها را عوض کنید.
نکات مربوط به اپراتورها و مودمهای رایج در ایران
- اگر مودم اپراتوری دارید (TD-LTE یا VDSL)، از پشتیبانیشان آخرین Firmware و تنظیمات پیشنهادی کانال/باند را بخواهید.
- برخی مودمهای قدیمی ۲.۴ گیگاهرتز فقط روی کانالهای شلوغ کارخانهای میمانند؛ تغییر دستی ضروری است.
- اگر گوشی قدیمیست و ۵ گیگاهرتز ندارد، تمرکز را روی کمتداخل کردن ۲.۴ بگذارید (کانال مناسب + 20MHz).
امنیت = پایداری
- رمز قوی (WPA2/WPA3) جلوی اتصال مهمانهای ناخواسته را میگیرد؛ شبکه خلوتتر یعنی تأخیر کمتر.
- ورودهای ناشناس را بررسی کنید؛ اگر زیادند، رمز را عوض کنید و WPS را غیرفعال نگه دارید.
- روتر را نزدیک پنجره نگذارید تا سیگنال به بیرون “نریزد” و در داخل خانه مؤثرتر بماند.
چکلیست عیبیابی مرحلهبهمرحله
- گوشی را روی ۵ گیگاهرتز تست کنید؛ اگر دور هستید، ۲.۴ را امتحان کنید.
- در هر اتاق، با در باز و بسته تست بگیرید تا بفهمید کدام موانع اثرگذارند.
- کانال ۲.۴ را بین 1/6/11 جابهجا و هر بار چند دقیقه تست کنید.
- اگر بهتر نشد، جای مودم را تغییر دهید (ارتفاع + مرکزیت).
- فریمور را بهروز و مودم را یک بار به تنظیمات کارخانه برگردانید (در صورت نیاز).
- اگر همچنان ضعیف بود، یک نود Mesh یا تکرارکننده سیمی اضافه کنید.
سوالات متداول (FAQ)
س: ۲.۴ بهتر است یا ۵ گیگاهرتز؟
ج: نزدیک مودم، ۵ سریعتر و پایدارتر است. در فاصله دور یا پشت دیوارهای ضخیم، ۲.۴ برد بهتری دارد.
س: پهنای باند ۴۰ یا ۸۰ مگاهرتز در ۲.۴ خوب است؟
ج: معمولاً خیر. در ایران بهدلیل تداخل زیاد، ۲۰ مگاهرتز در ۲.۴ پایدارتر است.
س: مودم را کجا بگذارم؟
ج: در ارتفاع و مرکز خانه، دور از فلزات، آینه، آب و لوازم برقی سنگین.
س: آیا آنتنهای خارجی پرقدرت معجزه میکنند؟
ج: فقط وقتی چیدمان و کانال درست باشد. اول جایگذاری و تنظیمات، بعد سختافزار.
س: Mesh لازم است؟
ج: در فواصل طولانی، پلانهای پیچیده یا دیوارهای ضخیم، بله—بهویژه با اتصال سیمی بین نودها.