سرعت بوت کند ویندوز می‌تواند تجربه کاربری را آزاردهنده کند، به‌ویژه وقتی عجله دارید یا نیاز به دسترسی سریع به سیستم دارید.
یکی از راه‌های مؤثر برای افزایش سرعت بوت، غیرفعال کردن سرویس‌های غیرضروری است که در پس‌زمینه اجرا می‌شوند و منابع سیستم را مصرف می‌کنند. در این مقاله، به‌صورت گام‌به‌گام توضیح می‌دهیم چگونه می‌توانید این سرویس‌ها را شناسایی و غیرفعال کنید تا ویندوز شما سریع‌تر بوت شود و عملکرد بهتری داشته باشد.
سرویس‌های ویندوز چیست و چرا روی سرعت بوت تأثیر دارند؟
سرویس‌های ویندوز برنامه‌هایی هستند که در پس‌زمینه اجرا می‌شوند و وظایف مختلفی مثل مدیریت شبکه، به‌روزرسانی‌ها یا برنامه‌های جانبی را انجام می‌دهند. برخی از این سرویس‌ها ضروری‌اند، اما بسیاری از آن‌ها برای استفاده روزمره لازم نیستند و می‌توانند زمان بوت را طولانی کنند.
غیرفعال کردن سرویس‌های غیرضروری می‌تواند مصرف CPU و حافظه را کاهش دهد و به سیستم اجازه دهد سریع‌تر بالا بیاید. این روش به‌ویژه برای سیستم‌های قدیمی‌تر یا دستگاه‌هایی با سخت‌افزار ضعیف‌تر بسیار مؤثر است.
چگونه سرویس‌های غیرضروری را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی سرویس‌های غیرضروری، باید بدانید کدام سرویس‌ها برای عملکرد اصلی ویندوز ضروری‌اند و کدام‌ها را می‌توان غیرفعال کرد. سرویس‌های مربوط به سیستم‌عامل، درایورهای اصلی و آنتی‌ویروس معمولاً باید فعال بمانند، اما سرویس‌های برنامه‌های شخص ثالث یا ابزارهای غیرضروری قابل غیرفعال شدن هستند.
آماده‌سازی برای غیرفعال کردن سرویس‌ها
قبل از هرگونه تغییر در تنظیمات سرویس‌ها، باید چند اقدام احتیاطی انجام دهید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
ایجاد نقطه بازیابی سیستم
ایجاد یک نقطه بازیابی (System Restore Point) به شما امکان می‌دهد در صورت بروز مشکل، سیستم را به حالت قبلی برگردانید. برای این کار، در منوی استارت عبارت “Create a restore point” را جستجو کنید، روی آن کلیک کنید و گزینه Create را انتخاب کنید. نامی برای نقطه بازیابی انتخاب کنید و مراحل را دنبال کنید.
بررسی سخت‌افزار و درایورها
مطمئن شوید که درایورهای سیستم شما به‌روز هستند، زیرا درایورهای قدیمی می‌توانند باعث کندی بوت شوند. همچنین، بررسی کنید که هارد دیسک یا SSD شما سالم است، چون مشکلات سخت‌افزاری هم می‌توانند روی سرعت بوت تأثیر بگذارند.
آموزش گام‌به‌گام غیرفعال کردن سرویس‌های غیرضروری
برای غیرفعال کردن سرویس‌ها، باید به ابزار مدیریت سرویس‌های ویندوز دسترسی پیدا کنید. این فرآیند ساده است و با دقت می‌توانید آن را بدون مشکل انجام دهید.
دسترسی به مدیریت سرویس‌ها
در منوی استارت، عبارت “services.msc” را جستجو کنید و Enter را بزنید. پنجره Services باز می‌شود که لیستی از سرویس‌های فعال و غیرفعال را نمایش می‌دهد. در این پنجره، می‌توانید سرویس‌ها را بررسی و مدیریت کنید.
شناسایی و غیرفعال کردن سرویس‌های غیرضروری
در پنجره Services، روی هر سرویس دوبار کلیک کنید تا پنجره تنظیمات آن باز شود. در تب General، می‌توانید نوع استارت‌آپ (Startup Type) را به Manual یا Disabled تغییر دهید. برای مثال، سرویس‌هایی مثل Adobe Update یا برخی ابزارهای چاپگر را می‌توان غیرفعال کرد، مگر اینکه به‌طور منظم از آن‌ها استفاده کنید. برای شناسایی سرویس‌های غیرضروری، می‌توانید توضیحات هر سرویس را در بخش Description بخوانید.
تنظیم نوع استارت‌آپ سرویس‌ها
سه گزینه برای نوع استارت‌آپ وجود دارد: Automatic، Manual و Disabled. برای سرویس‌هایی که نمی‌خواهید هنگام بوت اجرا شوند، گزینه Manual یا Disabled را انتخاب کنید. Manual اجازه می‌دهد سرویس در صورت نیاز اجرا شود، اما Disabled آن را کاملاً غیرفعال می‌کند.
مدیریت برنامه‌های استارت‌آپ
علاوه بر سرویس‌ها، برنامه‌هایی که هنگام بوت ویندوز اجرا می‌شوند نیز می‌توانند سرعت را کاهش دهند. غیرفعال کردن این برنامه‌ها مکمل غیرفعال کردن سرویس‌هاست.
دسترسی به تنظیمات استارت‌آپ
کلیدهای Ctrl+Shift+Esc را فشار دهید تا Task Manager باز شود. به تب Startup بروید. در این بخش، لیستی از برنامه‌هایی که هنگام بوت اجرا می‌شوند را می‌بینید. برنامه‌هایی که در ستون Startup Impact تأثیر بالا (High) دارند، معمولاً منابع زیادی مصرف می‌کنند.
غیرفعال کردن برنامه‌های غیرضروری
روی برنامه‌هایی که نیازی به اجرای خودکار آن‌ها ندارید، کلیک راست کنید و گزینه Disable را انتخاب کنید. برای مثال، برنامه‌های چت یا ابزارهای به‌روزرسانی نرم‌افزارها را می‌توان غیرفعال کرد بدون اینکه عملکرد سیستم مختل شود.
نکات مهم برای حفظ عملکرد سیستم
برای اینکه سیستم شما بعد از غیرفعال کردن سرویس‌ها همچنان پایدار بماند، باید چند نکته را رعایت کنید.
احتیاط در غیرفعال کردن سرویس‌ها
هرگز سرویس‌های سیستمی مثل Windows Update یا Windows Defender را غیرفعال نکنید، زیرا برای امنیت و عملکرد سیستم ضروری‌اند. اگر مطمئن نیستید سرویسی ضروری است یا خیر، آن را روی Manual تنظیم کنید تا در صورت نیاز اجرا شود.
بررسی تأثیر تغییرات
پس از غیرفعال کردن سرویس‌ها، سیستم را ری‌استارت کنید و زمان بوت را بررسی کنید. می‌توانید از ابزارهایی مثل Windows Performance Toolkit برای اندازه‌گیری دقیق زمان بوت استفاده کنید. اگر مشکلی پیش آمد، از نقطه بازیابی برای بازگشت به تنظیمات قبلی استفاده کنید.
به‌روزرسانی منظم سیستم
به‌روزرسانی‌های ویندوز را به‌صورت دوره‌ای نصب کنید. این به‌روزرسانی‌ها گاهی باگ‌های مربوط به سرویس‌ها را برطرف می‌کنند و می‌توانند سرعت بوت را بهبود دهند.
مشکلات رایج و راه‌حل‌ها
در حین غیرفعال کردن سرویس‌ها، ممکن است با مشکلاتی مواجه شوید. در ادامه چند مشکل رایج و راه‌حل‌های آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
عدم بوت شدن ویندوز
اگر پس از غیرفعال کردن سرویس‌ها ویندوز بوت نشد، سیستم را در حالت Safe Mode راه‌اندازی کنید. در این حالت، می‌توانید به Services بازگردید و تنظیمات را به حالت اولیه برگردانید یا از نقطه بازیابی استفاده کنید.
کند شدن عملکرد برنامه‌ها
اگر برخی برنامه‌ها پس از غیرفعال کردن سرویس‌ها درست کار نکردند، بررسی کنید که آیا سرویس مرتبط با آن برنامه را غیرفعال کرده‌اید. در این صورت، سرویس را به حالت Manual یا Automatic برگردانید.
سایر روش‌های بهبود سرعت بوت
علاوه بر غیرفعال کردن سرویس‌ها، روش‌های دیگری هم برای افزایش سرعت بوت وجود دارند که می‌توانند مکمل این فرآیند باشند.
غیرفعال کردن افکت‌های بصری
ویندوز از افکت‌های بصری مثل انیمیشن‌ها استفاده می‌کند که می‌توانند سرعت بوت را کاهش دهند. برای غیرفعال کردن آن‌ها، در منوی استارت عبارت “Adjust the appearance and performance of Windows” را جستجو کنید و گزینه Adjust for best performance را انتخاب کنید.
بهینه‌سازی هارد دیسک
اگر از هارد دیسک (HDD) به‌جای SSD استفاده می‌کنید، بهینه‌سازی دیسک می‌تواند سرعت بوت را افزایش دهد. در File Explorer، روی درایو C کلیک راست کنید، به Properties بروید و در تب Tools گزینه Optimize را انتخاب کنید.
جمع‌بندی
افزایش سرعت بوت ویندوز با غیرفعال کردن سرویس‌های غیرضروری روشی ساده و مؤثر برای بهبود عملکرد سیستم است. با استفاده از ابزار Services و Task Manager، می‌توانید سرویس‌ها و برنامه‌های غیرضروری را شناسایی و غیرفعال کنید. با رعایت نکات احتیاطی مثل ایجاد نقطه بازیابی و بررسی تأثیر تغییرات، می‌توانید این فرآیند را بدون ریسک انجام دهید.
همچنین، روش‌های مکملی مثل غیرفعال کردن افکت‌های بصری و بهینه‌سازی دیسک می‌توانند تأثیر این تغییرات را بیشتر کنند. با صرف چند دقیقه زمان، می‌توانید ویندوزی سریع‌تر و کارآمدتر داشته باشید و تجربه کاربری بهتری را تجربه کنید.
