استفاده از اینترنت بخش جدانشدنی از زندگی امروزی است، اما در کنار تمام مزایایی که دارد، خطراتی هم وجود دارد. یکی از مهم‌ترین آن‌ها، مواجهه با سایت‌های ناامن است که می‌توانند اطلاعات شخصی یا مالی کاربران را سرقت کنند.
آگاهی از نشانه‌های امنیت در سایت‌ها به شما کمک می‌کند هنگام خرید اینترنتی، وارد کردن رمز یا ثبت‌نام در وب‌سایت‌ها، با خیال راحت‌تری عمل کنید.
نشانه‌های اولیه یک سایت امن
قبل از هر چیز، لازم است بدانید یک سایت امن معمولاً چه ویژگی‌هایی دارد. چند نشانه اصلی وجود دارد که با دقت به آن‌ها می‌توانید تا حد زیادی امنیت سایت را تشخیص دهید.
وجود قفل در کنار آدرس سایت
یکی از ساده‌ترین و سریع‌ترین راه‌ها برای تشخیص امنیت سایت، نگاه کردن به نوار آدرس مرورگر است. اگر در ابتدای آدرس سایت نماد قفل 🔒 وجود داشته باشد، یعنی سایت از پروتکل HTTPS استفاده می‌کند. این پروتکل اطلاعات بین کاربر و سرور را رمزگذاری می‌کند تا هکرها نتوانند آن‌ها را به راحتی سرقت کنند.
اگر این نماد قفل وجود نداشته باشد و آدرس سایت با HTTP شروع شود، بهتر است هیچ اطلاعات مهمی مانند رمز یا شماره کارت بانکی در آن وارد نکنید.
بررسی گواهینامه SSL سایت
گواهینامه SSL همان چیزی است که باعث فعال شدن HTTPS می‌شود. این گواهینامه به مرورگر شما اطمینان می‌دهد که ارتباط با سرور اصلی سایت برقرار است، نه با یک سرور جعلی.
برای بررسی آن، می‌توانید روی قفل کنار آدرس کلیک کنید و جزئیات گواهینامه را ببینید. اگر گواهینامه منقضی شده باشد یا به نام سایت دیگری صادر شده باشد، باید نسبت به امنیت سایت شک کنید.
طراحی و محتوای سایت را بررسی کنید
ظاهر سایت و نوع محتوایی که ارائه می‌کند هم می‌تواند سرنخ خوبی درباره امنیت آن باشد. سایت‌های فیشینگ معمولاً طراحی ضعیفی دارند یا محتوای آن‌ها پر از غلط املایی و نگارشی است. اگر سایتی از شما می‌خواهد اطلاعات شخصی وارد کنید ولی ظاهر یا آدرس آن غیرحرفه‌ای به نظر می‌رسد، احتمالاً جعلی است.
بررسی آدرس واقعی سایت (Domain)
خیلی از سایت‌های تقلبی با تغییر جزئی در آدرس سایت اصلی، کاربر را گمراه می‌کنند. مثلاً به جای “example.com” از “examp1e.com” یا “exampIe.net” استفاده می‌کنند. همیشه آدرس سایت را با دقت بررسی کنید، مخصوصاً اگر از طریق پیامک یا ایمیل وارد آن شده‌اید. بهتر است لینک‌ها را مستقیماً تایپ کنید یا از موتور جستجو وارد سایت شوید.
استفاده از ابزارهای بررسی امنیت سایت
ابزارهای آنلاین مختلفی وجود دارند که می‌توانند به شما نشان دهند آیا یک سایت امن است یا خیر. برای مثال، برخی مرورگرها مانند Chrome و Firefox در صورت ورود به سایت‌های خطرناک هشدار می‌دهند. همچنین وب‌سایت‌هایی وجود دارند که با وارد کردن آدرس سایت، آن را از نظر بدافزار، فیشینگ یا مشکلات امنیتی بررسی می‌کنند.
بررسی رتبه و اعتبار دامنه
یکی از نشانه‌های اعتماد، سابقه و رتبه دامنه سایت است. سایت‌هایی که مدت طولانی‌تری فعالیت کرده‌اند و بازدیدکنندگان زیادی دارند معمولاً قابل اعتمادتر هستند. می‌توانید از ابزارهای تحلیل دامنه برای دیدن تاریخ ایجاد سایت، کشور ثبت دامنه و تعداد بازدیدها استفاده کنید.
چطور بفهمیم سایتی اطلاعات ما را ذخیره یا سوءاستفاده می‌کند؟
گاهی یک سایت ممکن است ظاهر امنی داشته باشد، اما اطلاعات شما را برای اهدافی غیر از آنچه ادعا می‌کند ذخیره کند. اگر سایتی بیش از حد از شما اطلاعات می‌خواهد، مثلاً شماره ملی، محل سکونت، یا اطلاعات کارت بانکی برای خدماتی ساده، احتمال سوءاستفاده وجود دارد.
همچنین اگر بعد از ورود اطلاعاتتان پیام‌های تبلیغاتی یا تماس‌های ناخواسته دریافت کردید، یعنی اطلاعات شما جمع‌آوری و فروخته شده است.
سیاست حریم خصوصی (Privacy Policy)
سایت‌های معتبر همیشه بخشی با عنوان «سیاست حفظ حریم خصوصی» دارند که توضیح می‌دهد اطلاعات کاربران چطور جمع‌آوری و استفاده می‌شود. قبل از ثبت‌نام یا خرید، بهتر است این بخش را مطالعه کنید. اگر چنین صفحه‌ای وجود ندارد، سایت نمی‌تواند قابل اعتماد باشد.
نقش مرورگر در تشخیص سایت‌های مشکوک
مرورگرها معمولاً با بروزرسانی‌های امنیتی جدید، قابلیت شناسایی سایت‌های خطرناک را دارند. وقتی وارد سایتی می‌شوید که دارای مشکلات امنیتی است، مرورگر هشدار قرمز رنگی نمایش می‌دهد. بهتر است این هشدارها را جدی بگیرید و وارد سایت نشوید.
افزونه‌های امنیتی مرورگر
می‌توانید افزونه‌هایی مانند Web of Trust (WOT) یا Malwarebytes Browser Guard را نصب کنید تا قبل از باز کردن هر سایت، میزان اعتبار و امنیت آن را بسنجند. این افزونه‌ها در پس‌زمینه کار می‌کنند و جلوی باز شدن سایت‌های خطرناک را می‌گیرند.
تشخیص سایت‌های جعلی خرید و پرداخت اینترنتی
یکی از رایج‌ترین روش‌های فیشینگ، ساختن سایت‌هایی است که شبیه به صفحات پرداخت اینترنتی بانک‌ها هستند. در چنین سایت‌هایی، کاربران فریب خورده و اطلاعات کارت بانکی خود را وارد می‌کنند. برای جلوگیری از این مشکل، همیشه مطمئن شوید که آدرس درگاه پرداخت با «https://» شروع می‌شود و دامنه آن متعلق به بانک یا شرکت پرداخت معتبر باشد.
استفاده از درگاه‌های پرداخت امن
سایت‌های فروشگاهی معتبر معمولاً از درگاه‌های رسمی و شناخته‌شده استفاده می‌کنند. اگر درگاه پرداخت ناشناخته است یا آدرس آن با دامنه‌های عجیب تمام می‌شود، از وارد کردن اطلاعات بانکی خودداری کنید. همچنین بهتر است از کارت‌های مخصوص خرید اینترنتی با موجودی محدود استفاده کنید تا در صورت بروز مشکل، خسارت کمتری ببینید.
چگونه امنیت حساب خود را هنگام استفاده از سایت‌ها بالا ببریم؟
علاوه بر تشخیص سایت‌های امن، رعایت چند نکته ساده می‌تواند از سرقت اطلاعات شما جلوگیری کند. همیشه از رمزهای عبور قوی و متفاوت برای هر سایت استفاده کنید. از فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication) در سایت‌های مهم غافل نشوید. و در نهایت، هر چند وقت یکبار گذرواژه‌های خود را تغییر دهید.
جمع‌بندی
تشخیص امنیت یک سایت فقط به ظاهر آن محدود نمی‌شود. باید به جزئیاتی مثل قفل کنار آدرس، وجود HTTPS، گواهینامه SSL، سیاست‌های حفظ حریم خصوصی و نوع درگاه پرداخت توجه کنید.
با رعایت این نکات ساده می‌توانید از بسیاری از حملات فیشینگ، سرقت اطلاعات و کلاهبرداری‌های اینترنتی در امان بمانید. امنیت در فضای مجازی اتفاقی نیست، نتیجه آگاهی و دقت کاربران است.
