چتباتهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT، گروک ، DeepSeek و جمینای به بخش جداییناپذیر زندگی روزمره ما تبدیل شدهاند. از نوشتن ایمیلهای حرفهای و دریافت مشاورههای روانشناسی گرفته تا خلق تصاویر به سبک استودیو جیبلی، این ابزارها کارهایمان را سادهتر کردهاند. اما با افزایش نقش این فناوریها، نگرانیها درباره حفظ حریم خصوصی نیز شدت گرفته است. اشتراکگذاری اطلاعات حساس با چتباتها میتواند خطرات جدی برای امنیت دادههای شخصی به همراه داشته باشد. در این مقاله، ۵ نوع اطلاعاتی که هرگز نباید با ChatGPT یا چتباتهای مشابه به اشتراک بگذارید را بررسی میکنیم.
چرا باید در اشتراکگذاری اطلاعات با چتباتها محتاط باشیم؟
رشد سریع چتباتهای هوش مصنوعی باعث شده بسیاری از کاربران هنوز ندانند چه اطلاعاتی را نباید با این ابزارها به اشتراک گذاشت. جنیفر کینگ، پژوهشگر مؤسسه هوش مصنوعی انسانمحور دانشگاه استنفورد، هشدار میدهد: «وقتی چیزی را در یک چتبات تایپ میکنید و ارسال میکنید، عملاً مالکیت آن را از دست میدهید.» اطلاعات شما ممکن است برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی استفاده شود یا حتی در پاسخ به کاربران دیگر نمایش داده شود. این دو خطر بالقوه نشان میدهد که یادگیری نحوه استفاده صحیح از چتباتها برای حفظ امنیت دادهها ضروری است.
۱. اطلاعات هویتی
اطلاعات هویتی مانند کد ملی، شماره تلفن، آدرس محل سکونت یا اطلاعات مربوط به اطرافیانتان هرگز نباید با چتباتها به اشتراک گذاشته شود. این دادهها در صورت فاش شدن میتوانند حریم خصوصی شما را به خطر بیندازند. سخنگوی OpenAI تأکید میکند: «مدلهای هوش مصنوعی برای یادگیری درباره مسائل کلی طراحی شدهاند، نه اطلاعات شخصی افراد.» اگرچه بسیاری از چتباتها این اطلاعات را سانسور یا حذف میکنند، بهتر است خودتان از وارد کردن آنها خودداری کنید.
۲. اطلاعات پزشکی
شاید وسوسه شوید از ChatGPT یا چتباتها برای تفسیر نتایج آزمایش خون یا MRI استفاده کنید. اما وارد کردن اطلاعات پزشکی حساس میتواند خطرناک باشد، زیرا این دادهها ممکن است ذخیره شده و در گفتوگو با کاربران دیگر فاش شوند. به جای بارگذاری مستقیم نتایج آزمایش، میتوانید سؤال خود را بهصورت کلی مطرح کنید. برای مثال، بپرسید: «آیا قند خون ناشتای ۹۰ برای فردی ۳۰ تا ۳۵ ساله مناسب است؟» و سپس پاسخ را با شرایط خود تطبیق دهید. برای تحلیل دقیق، همیشه به پزشک مراجعه کنید.
۳. اطلاعات محرمانه کاری
کارکنان شرکتها اغلب با اسناد داخلی، اطلاعات مشتریان یا صورتجلسات محرمانه سروکار دارند. استفاده از چتباتها برای ویرایش یا مرتبسازی این دادهها ممکن است وسوسهانگیز باشد، اما این کار میتواند نقض حریم خصوصی سازمان یا افراد را به دنبال داشته باشد و حتی تبعات قانونی جدی ایجاد کند. برای حفظ امنیت اطلاعات ، از اشتراکگذاری آنها با چتباتها خودداری کنید.
۴. نام کاربری و رمز عبور
هرگز رمزهای عبور، کدهای تأیید دو مرحلهای (2FA) یا اطلاعات ورود به حسابهای کاربری را با چتباتها به اشتراک نگذارید. برخی چتباتها ممکن است این اطلاعات را ذخیره کرده و بهصورت ناخواسته در اختیار کاربران دیگر قرار دهند. افشای چنین دادههایی میتواند به سوءاستفاده، سرقت هویت یا دسترسی غیرمجاز به حسابهایتان منجر شود.
۵. دادههای مالی
اشتراکگذاری اطلاعات مالی مانند شماره کارت بانکی، رمز دوم یا جزئیات حساب ممکن است بهصورت ناخواسته هنگام دریافت مشاوره مالی یا خلاصهسازی اسناد رخ دهد. این کار میتواند مسیر را برای کلاهبرداری، حملات فیشینگ یا سرقت هویت هموار کند. حتی اگر قصد دارید از چتبات برای تحلیل مالی استفاده کنید، اطلاعات حساس را حذف کرده و فقط دادههای کلی را وارد کنید.
چتباتها دفترچه خاطرات شما نیستند
چتباتهای هوش مصنوعی ابزارهای قدرتمندی هستند، اما نه درمانگر، نه صندوق اسرار و نه دفترچه خاطرات شما. این ابزارها توسط شرکتهایی توسعه یافتهاند که ممکن است دادههای شما را ذخیره یا از طریق دیگری فاش کنند. جیسون کلینتون، مدیر ارشد امنیت اطلاعات Anthropic، خاطرنشان میکند: «شرکتها معمولاً اطلاعات پاکشده در چتباتها را پس از ۳۰ روز بهطور کامل حذف میکنند.» برای امنیت بیشتر، همیشه در پایان گفتوگو، مکالمه خود را پاک کنید.
با احتیاط از چتباتها استفاده کنید
چتباتهای هوش مصنوعی زندگی ما را آسانتر کردهاند، اما حفظ حریم خصوصی نیازمند هوشیاری است. با اجتناب از اشتراکگذاری اطلاعات هویتی، پزشکی، کاری، رمزهای عبور و دادههای مالی، میتوانید از این ابزارها بهصورت امن استفاده کنید. برای تعامل بهتر و ایمنتر، همیشه دادههای حساس را از مکالمات خود حذف کنید و در پایان، تاریخچه گفتوگو را پاک کنید. با رعایت این نکات، از مزایای هوش مصنوعی بهرهمند شوید، بدون اینکه حریم خصوصیتان به خطر بیفتد.