سؤال بسیار خوبی است. پاسخ ساده و دقیق این است که:
به‌صورت عمومی خیر، اما در شرایط خاص بله.
توضیح کامل و دقیق:
گوشی موبایل برای ردیابی توسط شبکه‌های تلفن همراه یا GPS باید روشن باشد و سیگنال‌هایی از آن ارسال شود. وقتی گوشی کاملاً خاموش است:
- ماژول‌های شبکه، GPS و داده‌های تلفن همراه غیرفعال می‌شوند.
- هیچ سیگنالی از گوشی ارسال یا دریافت نمی‌شود.
بنابراین، در حالت عادی و عمومی، گوشی خاموش قابلیت ردیابی از طریق GPS، اینترنت، یا شبکه تلفن همراه ندارد.
اما چرا گفتم در شرایط خاص «بله»؟
چند حالت خاص وجود دارد که گوشی خاموش ممکن است به صورت خاصی ردیابی شود:
- گوشی‌هایی که به بدافزارهای جاسوسی آلوده شده‌اند:
- برخی بدافزارهای جاسوسی خاص ممکن است گوشی را به‌طور واقعی خاموش نکنند، بلکه حالتی شبیه خاموش ایجاد کنند. در این حالت گوشی در ظاهر خاموش است، ولی در حقیقت روشن و فعال بوده و ممکن است مکان را ارسال کند.
- تجهیزات خاص امنیتی (مورد استفاده نهادهای اطلاعاتی خاص):
- برخی از دستگاه‌های خاص و حرفه‌ای (معمولاً در اختیار نهادهای امنیتی خاص) ممکن است بتوانند از طریق تکنیک‌هایی مانند سیگنال‌های ضعیف الکترومغناطیسی (EM)، گوشی را حتی در حالت خاموش (در موارد بسیار نادر و بسیار خاص) ردیابی کنند. این ابزارها در دسترس عموم نیست و عموماً در شرایط امنیتی خاص به‌کار می‌رود.
- آخرین موقعیت مکانی ثبت‌شده:
- اگر گوشی شما قبل از خاموش شدن به اینترنت یا شبکه‌های مخابراتی وصل بوده باشد، آخرین موقعیت مکانی ثبت میشود. در این حالت عملاً گوشی خاموش ردیابی نمی‌شود، ولی آخرین مکان در لحظه روشن بودن گوشی در دسترس است.
چگونه مطمئن شویم که گوشی ما هنگام خاموش بودن ردیابی نمی‌شود؟
اگر واقعاً به دلایل امنیتی نگران هستید:
- گوشی را از نظر بدافزارهای جاسوسی بررسی کنید.
- در مواقع حساس گوشی را در حالت هواپیما (Airplane Mode) و بعد خاموش کنید.
- اگر امنیت بسیار بالایی نیاز دارید، می‌توانید باتری گوشی را خارج کنید (در گوشی‌هایی که امکان خارج کردن باتری دارند)، زیرا در این صورت امکان ردیابی صفر خواهد بود.
خلاصه:
| حالت گوشی | قابلیت ردیابی توسط GPS/اینترنت | قابلیت ردیابی توسط نهادهای خاص امنیتی |
|---|---|---|
| روشن | بله | بله (آسان) |
| خاموش عادی | خیر | بله (خیلی خاص) |
| خاموش بدون باتری | خیر | خیر (تقریباً غیرممکن) |
نتیجه نهایی:
در حالت عادی، گوشی خاموش ردیابی نمی‌شود.
اما در حالت‌های فوق امنیتی و خاص (بسیار نادر)، این امکان از طریق تجهیزات ویژه‌ای (که در دسترس عموم نیست) وجود دارد.
